Gewortelde verbeelding

“Reality is wrong. Dreams are for real.”
— Tupac Shakur
Amsterdam-Noord is de mooiste plek op aarde. Niet door al die gebouwen, maar door de mensen. De ziel van onze wijk. Tussen de canta’s, de bakfietsen en de scooters, de Ajax-pakken de djellaba’s bewegen wij 24/7, als het centrale zenuwstelsel van onze gemeenschap.

Verdedig Noord is een groep mensen die zich verantwoordelijk voelt voor Amsterdam-Noord en in actie komt tegen de gentrificatie van het stadsdeel. Wij willen een bewustwording creëren onder oude en nieuwe Noorderlingen zodat we ons beter tot elkaar gaan verhouden. Verdedig Noord vindt dat de veranderingen en verbeteringen van Noord niet ten koste mogen gaan van mensen die hier al hun hele leven wonen. Bovendien zetten we kritische vraagtekens bij het zogenaamd opwaarderen van wijken, dat in de praktijk alleen maar de verschillen tussen mensen groter maakt.

Verdedig Noord is opgezet door componist, muzikant en schrijver Massih Hutak. Zijn artistieke onderzoek naar gentrificatie leidde tot een acute noodzaak om dit te stoppen, om te strijden tegen deze vorm van stadsontwikkeling die oude en minder bedeelde bewoners uitsluit en marginaliseert. Dat doet hij samen met een steeds groeiende crew van vrienden, buren en bondgenoten die zich bij Verdedig Noord aansluiten. Samen bouwen wij aan een duurzaam en inclusief alternatief voor stadsontwikkeling. Waarin stadsontwikkeling niet verward moet worden met vastgoedontwikkeling, maar uitgaat van het bestaande sociale weefsel dat we willen behouden en versterken.

Productiehuis Noord
Verdedig Noord is een vrije beweging en wil dit ook blijven. Daarom is ervoor gekozen die niet te formaliseren. Storytelling met een hiphop DNA, door ons en voor ons, is altijd het vertrekpunt geweest van de beweging. Daarvoor is stichting Productiehuis Noord opgericht, die als formele partner Verdedig Noord kan representeren en de coördinatie voert over de uitingen. De artistieke leiding is in handen van Massih Hutak. Coördinator is Terra Dakota Stein. Samen met Isa van Bossé brengt zij de economische en sociale situatie van de Banne in kaart en steunt zij ondernemende vrouwen uit de buurt. De muziekstudio wordt beheerd door Kerem Özilhan. De wanden van de Rietwijker werden beschilderd door Dre Urhahn & co van United Painting. Siham Ettijani, Ramlah el Khamlichi, Lucas Huikeshoven en Samira Hoogvliets produceren de video’s, de beelden en de podcasts. Bilal Ouatouite en Fallery Monk beheren de Rietwijker. Laura van Roemburg maakt tentoonstellingen. Robin Pocornie geeft loopbaanbegeleiding. Najah Aouaki, Chris Keulemans en Juha van ’t Zelfde adviseren, onderhandelen en bouwen mee.

Eigenaarschap is bestaansrecht. Helaas volgden in heel Nederland beleidsbepalers en ontwikkelaars vanaf 2002 het evangelie van Richard Florida. Als een bijbel lag zijn boek The Rise of the Creative Class op het nachtkastje van iedere ambtenaar die begreep dat het aantrekken, faciliteren en behouden van een creatieve klasse de vastgoedprijzen doet stijgen. In dit beleid werden de lagere sociale klasse, maar ook de middenklasse vergeten. Of op zijn gunstigst gezien als precariaat de pizza komt brengen, je huis schoonmaakt of de Uber bestuurt. De stijgende huren en huizenprijzen maken voor hen een bestaan in de stad onmogelijk. Naast het woonrecht zien we ook arbeidsrecht verdwijnen. Flexibiliteit en tijdelijkheid in plaats van zekerheid en vastigheid. Maar het kan anders. In het nieuwe decennium, is de belangrijkste vraag: Hoe richten we onze steden in en wie doen dat? Van en voor wie is de stad?

Hutaks onderzoek naar gentrificatie vertegenwoordigt zowel qua vorm als inhoud fundamenteel het perspectief van de bewoner, omdat hij zelf in eerste instantie inwoner is van Amsterdam-Noord. Hij is niet de traditionele academicus die wetenschappelijke stukken publiceert. Zijn achtergrond is hiphop en hij vliegt dit onderzoek aan met een hiphop-mentaliteit: hij brengt verschillende vormen en verhalen samen en laat ze vanzelfsprekend naast elkaar bestaan.

Daarom legt Productiehuis Noord verbanden die niet eerder werden gelegd en kent het kunstenaarschap hier verschillende uitingen: podcast, muziekvideo’s, boeken, campagnes, kunst, theater, etc. Bovendien waarborgt Productiehuis Noord dat elke productie op alle niveaus wordt uitgevoerd door Noorderlingen. Daar komt bij dat Productiehuis Noord in Amsterdam-Noord vele voorbeelden kent van hoe kritische, georganiseerde bewoners naast het signaleren van een probleem zelf ook kunnen bijdragen aan het bouwen van oplossingen. Met het politiseren van gentrificatie en het verspreiden via popcultuur maakt Productiehuis Noord bovendien dat de boodschap een grote en brede groep mensen bereikt, met name jonge mensen die het hardst worden geraakt door de wooncrisis. Productiehuis Noord streeft ernaar een hoopvol verhaal weer te geven. De collages van mensen en verschillende uitingsvormen staan voor radicale solidariteit: we houden meer van Amsterdam-Noord dan we gentrificatie haten. Die basis in combinatie met deskundigen die al langer nadenken over een socialistische economie, zelfbestuur en rechtvaardigere lokale democratie moeten op z’n minst een aanzet geven tot een nieuwe vorm van gentrificatie, eentje die inclusief en duurzaam is.

We willen de komende jaren als productiehuis bekender worden voor de Noorderlingen zodat men ons weet te vinden. Bewoners die op een andere manier een verhaal willen vertellen, ondersteunen we in hun onderzoek en we zoeken samen naar een uitings- en presentatievorm die voor hen passend is. Onze methodiek is niet het uitzetten van open calls, maar dat men ons vindt via het sociale netwerk of weefsel in de wijk.

Productiehuis Noord zal altijd open en vrij toegankelijk zijn voor iedereen die wil komen kijken of aansluiten. Een speciale doelgroep zijn jongeren die bij ons media maken en daarnaast ondersteuning nodig hebben bij het vinden van bijvoorbeeld stages, woon- of werkplekken. Dan koppelen we hen aan bijpassende partijen binnen ons directe netwerk. We stimuleren en faciliteren ze daarbij om hun persoonlijke groeiprocessen zoveel mogelijk vast te leggen en te delen zodat andere leeftijdgenoten met dezelfde uitdagingen een zichtbaar voor- beeld hebben van oplossingen. Op deze manier wortelt Productiehuis Noord zich diep in het hart van ons stadsdeel en biedt het tegelijkertijd een stadsdeel overstijgend voorbeeld aan bewoners uit de hele stad.

De Rietwijker
Verdedig Noord heeft vanaf 1 januari 2022 de coördinerende rol in de Rietwijker. Dit voormalige wijkcentrum, gehuurd van Urban Resort, wordt tot voor kort nog gecoördineerd door de Theaterstraat. Onze coördinerende rol richt zich vooral op het gebruik van het pand door de verschillende huurders en het openstellen van het pand voor buurtbewoners en andere bezoekers door de verhoging van het aantal publieke activiteiten. Beheer van de gemeenschappelijke ruimtes is cruciaal in deze. Uiteraard verloopt dit altijd in samenwerking en via democratische besluitvorming met alle huurders.
Verdedig Noord ontwikkelt een breed palet aan activiteiten die voortkomen uit de wensen van de buurtbewoners en matchen met de kennis en expertise van de mensen binnen Verdedig Noord. Het kunnen kunstzinnige, culturele, ontspannende, informatieve en educatieve activiteiten zijn. Door deze diversiteit aan activiteiten bereiken wij verschillende mensen uit de buurt waardoor deze goed vertegenwoordigd is en bewoners elkaar daadwerkelijk kunnen leren kennen. Ons streven is om een plek te creëren waarin de bewoners ook een gevoel van co-eigenaarschap van de Rietwijker krijgen, een plek waar hun stem waarde heeft en gehoord wordt.

Alle huurders voeren hun reguliere activiteiten onder eigen verantwoordelijkheid uit. De activiteiten die ieder van hen voor de buurt organiseert worden gebundeld onder regie van Verdedig Noord, zodat de Rietwijker herkenbaar overkomt voor de buurt en haar bewoners. Verdedig Noord hanteert hiervoor een richtlijn waarin de activiteiten in ieder geval aan drie van de volgende criteria voldoet: het werkt met principes van gelijkheid, is educatief, ontwikkelt eigenaarschap, omarmt klimaatrechtvaardigheid, breekt met vaste patronen en maakt mensen economisch sterker.

De Bowling
De gemeente Amsterdam (het college van B&W) is voornemens het gebouw ‘de Bowling’ over te dragen aan ‘Noord’. Het doel is om het te ontwikkelen tot een culturele voorziening voor en door de buurt, in collectief eigendom. Verdedig Noord, Productiehuis Noord, Kringloopbedrijf De Lokatie en ontwerperscollectief Bright zijn door de gemeente Amsterdam gevraagd om namens Noord op te treden als partij die de transformatie naar maatschappelijk vastgoed vorm moet gaan geven en (een deel van) de programmering van het gebouw voor haar rekening te nemen. Verdedig Noord, De Lokatie en Bright hebben de ambitie in te gaan op het verzoek van de gemeente. Wij denken dat wij in staat zijn om het huidige slecht onderhouden gebouw te transformeren naar een toegankelijke en hoogwaardige culturele voorziening met meerwaarde voor Noord. Om daadwerkelijk over te gaan tot de overdracht moeten we nog wel een aantal stappen zetten. Er zijn namelijk nogal wat risico’s verbonden aan de ambitie. Allereerst is de staat van het gebouw voor velen totaal onbekend. Het kan niet zo zijn dat dit risico op het bordje wordt gelegd van een buurtinitiatief. Daarnaast is het van groot belang dat allerlei actoren in de omgeving van het gebouw betrokken worden bij de verdere ontwikkeling van het plan. Denk aan bewoners (krakers), lokale ondernemers en omwonenden. Het laatste risico is dat van de exploitatie van het gebouw. Denken we te kunnen komen tot een gezond waardemodel? We zijn momenteel in een oriënterende fase waarin we stappen zetten om zo snel mogelijk alle risico’s op waarde te kunnen schatten, deze risico’s weg te nemen en ons plan verder uit te werken.

Wij kennen onze plek. Wij zijn ondernemend met weinig geld. Zakelijk en idealistisch. Onbegrensd gastvrij en ambitieus. Die waarden verdedigen we, en onze mensen ook. Daarom nemen wij nu ruimte en eigenaarschap terug.

Met kunst, activisme en wederzijdse hulp. Radicale verbeelding. Noodzakelijk om verandering voor te kunnen stellen. Voor handelingsperspectief. Noodzakelijk, maar niet voldoende. Om verandering voor iedereen mogelijk te maken, moet iedereen betrokken zijn bij deze verandering. Daarom spreken wij in Noord ook van gewortelde verbeelding.

Niets over ons zonder ons.